Techniki malarskie: gwasz

W technice gwaszu, podobnie jak w technice akwareli, ale w odróżnieniu od tempery, spoiwem jest rozpuszczalne w wodzie jednorodne spoiwo klejowe. Najczęściej są to gumy roślinne, ale czasem także kleje skrobiowe lub kolagenowe. Oczekiwany efekt wizualny polega na nieprzeźroczystości, jasności (gwasze po wyschnięciu znacznie jaśnieją) oraz świetle pochodzącym z bieli, a efekt techniczny – na nieścieralności warstwy malarskiej (efekt niemożliwy do uzyskania w technice pastelu).

Jako podobrazia używa się do gwaszu papieru (białego, barwionego), tektury, kartonu, a czasem płótna. Technika ta nie wymaga gruntowania podobrazia. Gwasz maluje się pędzlem (w zależności od oczekiwanego efektu: płaskim lub okrągłym). Farby gwaszowe powstają na skutek ucierania pigmentów ze spoiwem do konsystencji pasty podobnej do farb olejnych. Możliwości posługiwania się techniką gwaszu ograniczają: konieczność nakładania cienkich warstw farby ze względu na skłonność do pękania (nie można malować gwaszu szpachlą), duża siła krycia (nie ma możliwości namalowania laserunków), wrażliwość na wodę, wrażliwość na pleśń.

Patrząc na historię techniki gwaszu:

Gwasz odnaleziono w malarstwie ściennym starożytnego Egiptu, w miniaturach XV-tego wieku. W XVI-tym wieku – nazwa guazzo oznacza malowidła wykonane farbami ze spoiwem kolagenowym lub gumowym, a technikę omawia P. Pino i G. Vasari. Rozkwit gwaszu — XVII i XVIII wiek, natomiast od XIX wieku technika ta staje się samodzielna i niezależna. „Podobnie jak ówcześni Anglicy cenili sobie akwarelę i chętnie malowali nią, tak Francuzi lubili gwasz”.

O malarstwie w zarysie
Techniki malarskie
Zwięzły Słownik Terminów dot. Malarstwa

Bibliografia: